Waarom schrijven met een pen creatiever is
Schrijven met de hand, met een pen dus, is traag, slordig en vermoeiend. En je kunt tegenwoordig overal digitaal aantekeningen maken: met je smartphone, op je laptop of je pc. Toch ben ik ervan overtuigd dat de pen en het handschrift niet verdwijnen. Ze zijn namelijk essentieel als je creatief wilt schrijven.
Traag, slordig en vermoeiend. De nadelen lijken niet op te wegen tegen de voordelen van digitaal schrijven: snel, keurig en eenvoudig. Maar de nadelen van schrijven met de hand zijn juist voordelen in het creatieve proces.
Charles Cimic schrijft bijvoorbeeld in The New York Review of Books ‘Take care of your little notebook’ dat hij als dichter niet zonder pen en notitieblok kan.
Schrijven met de hand is traag, maar dat is goed
Nadenken over een tekst doe je het beste met een pen of potlood en een stuk papier. Hoewel schrijven met de hand trager lijkt, laat onderzoek van Virginia Berninger (beschreven in een artikel in The Wall Street Journal) zien dat kinderen die met de hand schreven juist meer woorden opschreven, en op meer ideeën kwamen dan kinderen die typten.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat schrijven met de hand andere delen van de hersenen activeert dan als je typt. Je gebruikt de tijd bij het vormen van de letters ook om te denken. Juist die tijd is belangrijk in het creatieve proces. Bovendien helpt het bij het onthouden en leren van de dingen die je opschrijft.
Schrijven met de hand is slordig, maar dat is niet erg
Een ander argument dat ik vaak tijdens mijn trainingen hoor, is dat mensen vinden dat ze niet netjes schrijven. Dat is vooral vervelend als je je eigen handschrift na afloop niet meer kan lezen. Verder is het tijdens het creatieve proces niet zo belangrijk dat anderen je woorden kunnen lezen.
Het voordeel van netheid, is tegelijkertijd het probleem. Met getypte letters lijkt je tekst al af.Terwijl je in de brainstormfase juist niet té vast moet zitten aan je ideeën, woorden en zinnen.
Op papier kun je ook lekker woorden doorstrepen. Dan zie je het woord of zinsdeel nog wel, maar is het er tegelijk ook niet meer. Soms kan zo’n woord of zin later nog dienst doen, op een andere manier.
Schrijven met de hand is vermoeiend, en dat is goed
Maar schrijven met de hand is wel vermoeiend. Kramp zorgt ervoor dat je af en toe moet stoppen met schrijven. Ook dat is eigenlijk een voordeel. In die tijd kijk je naar wat je al geschreven hebt. Dat brengt je vaak weer op nieuwe ideeën.
Schrijven via een toetsenbord is weliswaar minder vermoeiend, maar daardoor loop je ook de kans dat je maar doorgaat, zonder te reflecteren op je proces. In die zin is kramp in je hand een welkome filter: wat echt belangrijk is, komt wel weer terug.
Opdracht om creatiever te schrijven
Je hebt nodig: pen, papier, timer (kookwekker, stopwatch)
Bedenk een vraag, bijvoorbeeld een vraag waarover je artikel wilt schrijven.
Schrijf de vraag midden op het vel papier.
Associeer er 5 minuten op los. Schrijf alle woorden en zinnen op die bij je opkomen. Wees niet kritisch. Schrijf totdat je niet meer kunt (of totdat de wekker gaat).
Ik ben benieuwd naar je ervaringen! Leuk als je ze hieronder, bij de reacties, achterlaat.
Wanneer komt je toetsenbord weer in beeld? Als je weet wat je wilt schrijven, kun je gaan typen. Voor de een zal dat een eerste versie zijn, voor de ander als de tekst grotendeels staat. Kijk maar eens wat voor jou werkt!
Wil je sneller leren schrijven? Meld je dan aan voor de mini-training ‘5 mindhacks om sneller te schrijven’.
(c) Suzanne Meijles
Dank voor dit artikel!
Ik schreef al wel ideeen voor artikelen in een notitieboekje dat ik altijd bij me heb, en ook post-its slingeren overal rond en kom ik later tegen en gebruik ze dan op een andere, onverwachte manier weer.
Ik ga jouw tips proberen voor mijn volgende artikel, want ik merk dat naar een computerscherm staren in een ‘kantooromgeving’ niet altijd even inspirerend werkt. Comment to be continued dus 🙂
Dankjewel voor je reactie Fenanda. Ik heb zelf ook (stapels) notitieboekjes, maar met deze methode lukt het me ook een idee te vertalen in een artikel. Ik ben erg benieuwd naar jouw vervolg!
Hallo Suzanne,
leuk dat je een lans breekt voor het ‘gewone’ schrijven.
Ik pak ook nog altijd pen en papier om mijn blog te schrijven. Het helpt om mijn gedachten te ordenen.
Gewoon op de bank, even los van de laptop, niet naar een scherm hoeven kijken. En mijn handschrift is er ook weer op vooruitgegaan.
De 5-minutenmethode kende ik al, geeft inderdaad de ruimte aan gedachtensprongetjes.
Hallo Suzanne, helemaal eens met je blog. Het schrijven gaat zeker niet verdwijnen het is namelijk een eenvoudige en snelle manier om informatie op te slaan. We zitten wel in een tijd dat we alles digitaal en vaak ook in getypte vorm willen hebben, hiervoor is er ook voor pen en papier een oplossing, kijk maar eens naar mobile notes of livescribe smartpen, zie bijv. schrijfopshop.nl.
Kleine toevoeging:
Het schrijven heeft trouwens nog een ander pluspunt, het traint de kleine motoriek. Kinderen die dus niet leren schrijven zullen in het nadeel zijn bij diverse sporten.
Hoi Suzanne,
Leuk artikel. Vandaag heb ik een handgeschreven brief geschreven voor mijn vrouw. Valentijnsdag leek mij wel een mooie gelegenheid om in de praktijk te brengen wat je in de werkvormentweedaagse vertelde en wat je hier schrijft. Heb je nog een link voor mij naar het artikel over die 8 minuten doorschrijven? Ik ben benieuwd.
Concepten voor artikelen op mijn websites schrijf ik vrijwel altijd met de hand. Ik heb gemerkt dat dat op de een of andere manier beter werkt dan meteen typen, en nu snap ik waarom.
Soms schrijf ik de teksten volledig uit, maar ik maak ook gebruik van ‘Dutton Speedwords’. Hierbij vervang je vaak voorkomende woorden voor ‘speedwords’. De zin “Ik schrijf graag met de hand” zou ik opschrijven als “J ri graag m l han”. Werkwoorden worden overigens niet vervoegd.
Van Speedwords had ik nog nooit gehoord, Arjan. Waarschijnlijk moet je er wel even aan wennen, want ik zou mijn eigen aantekeningen niet meer kunnen lezen, vrees ik 🙂